Modern üretim tesislerinde gerçek zamanlı veri takibi, rekabet avantajı elde etmek isteyen firmalar için vazgeçilmez hale gelmiştir. Bu bağlamda andon panelleri, üretim hattında anlık durumu yansıtan en kritik araçlardan biridir. Görsel yönetim ilkesine dayalı olarak çalışan bu paneller, hem çalışanlar hem yöneticiler için operasyonel sürecin nabzını tutar.

Bu yazıda, andon panellerinin üretim sahasında sunduğu başlıca verileri, bu verilerin nasıl analiz edildiğini ve üretim süreçlerine ne tür katkılar sağladığını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Özellikle yalın üretim, TPM ve dijital dönüşüm süreçlerinde bu panellerin önemi daha da artmaktadır.

Andon paneli nedir?

Andon paneli, üretim hattındaki performans, kalite, duruş gibi durumları görsel olarak bildiren dijital ekran veya ışıklı tablo sistemidir. Operatörler, süpervizörler ve bakım ekipleri bu panel aracılığıyla üretimdeki anlık değişiklikleri takip edebilir. Panel, hem manuel girişlerle hem de otomatik sistem verileriyle çalışabilir.

Görsel yönetim prensibiyle çalışan andon panelleri; üretim hattının sağlıklı çalışıp çalışmadığını, herhangi bir hata oluşup oluşmadığını ve hedeflerin ne derece yakalandığını anlık olarak gösterir.

Andon panellerinin sunduğu kritik veriler

Bir andon paneli üzerinden üretim süreciyle ilgili birçok kritik bilgi takip edilebilir. İşte bu panellerin sunduğu başlıca veriler:

• 1. Anlık üretim durumu: Hattın çalışıyor, duruyor, arızada veya beklemede olup olmadığı görsel simgelerle anında gösterilir. Operatörler ve yöneticiler bu durumları hızlıca fark ederek müdahale edebilir.
• 2. Üretim hedefleri ve gerçekleşen miktar: Günlük, vardiyalık veya saatlik hedef üretim miktarı ile mevcut üretim sayısı karşılaştırmalı olarak sunulur. Bu sayede performans anlık izlenir.
• 3. Duruş süreleri ve nedenleri: Hattaki planlı veya plansız duruşların süresi ve gerekçesi (örneğin kalite problemi, malzeme eksikliği, bakım ihtiyacı) detaylı olarak listelenir.
• 4. Arıza bildirimleri: Operatör veya sensörler tarafından bildirilen arıza kodları, ilgili birimlere görsel ya da sesli uyarı olarak yansıtılır.
• 5. Kalite verileri: Hatalı ürün sayısı, fire oranı ve kalite kontrol sonuçları gibi bilgiler panelde yer alabilir. Bu sayede kalite ekipleri hızlıca harekete geçebilir.
• 6. Operatör müdahaleleri: Hangi operatörün hangi saatte hangi tür bir andon çağrısı yaptığı bilgisi kaydedilir ve takip edilir.
• 7. Vardiya performans göstergeleri: Her vardiyadaki üretim miktarı, verimlilik oranı, duruş süresi ve hata sayısı gibi veriler karşılaştırmalı olarak görüntülenebilir.

Andon panellerinde veri sunumu nasıl olur?

Andon panelleri genellikle aşağıdaki yöntemlerle bilgi sunar:

• Renk kodları: Yeşil renk sistemin sorunsuz çalıştığını, sarı renk dikkat edilmesi gereken bir durumu, kırmızı renk ise bir sorunun veya duruşun olduğunu gösterir.
• Dijital sayı ve grafikler: Üretim adetleri, hedef karşılaştırmaları, hata oranları gibi veriler dijital sayılar veya bar/line grafiklerle sunulur.
• Semboller ve ikonlar: Arıza türünü veya operatör müdahalesini hızlıca anlamaya yarayan simgeler kullanılır.
• Sesli uyarılar: Kritik hata veya duruş durumlarında sesli alarm sistemleri devreye girer.

Andon panelleri ile performans yönetimi

Andon panelleri yalnızca bilgi sunmakla kalmaz, aynı zamanda bir performans yönetim aracı olarak da kullanılır. Yöneticiler, üretim hattında yaşanan tüm gelişmeleri anlık olarak izleyerek karar alma süreçlerini hızlandırabilir. Aynı zamanda çalışanlar da bireysel performanslarını bu paneller üzerinden görebilir.

Bu şeffaflık, hem takım çalışmasını teşvik eder hem de sürekli iyileştirme (Kaizen) kültürünün yerleşmesini sağlar. Özellikle hedef üretim ve duruş süresi gibi bilgiler sayesinde vardiya bazlı analizler yapılabilir.

Yalın üretimde andon paneli kullanımı

Yalın üretim sisteminde görsel yönetim en temel ilkelerden biridir. Andon panelleri bu görsel yönetimi doğrudan sağlayarak hem hata önlemeye hem de israfın azaltılmasına katkı sağlar. Jidoka (akıllı otomasyon) ve Kaizen uygulamaları andon panelleriyle birlikte daha verimli hale gelir.

Herhangi bir aksaklık anında görünür hale geldiğinde, çalışanlar durumu saklamak yerine sistemin parçası olarak sorunu çözüme kavuşturmak için harekete geçer. Böylece hem kalite artar hem de üretim sürekliliği sağlanır.

Andon panellerinin entegrasyonu ve veri kaynakları

Gelişmiş andon sistemleri, üretim tesisindeki diğer dijital sistemlerle entegre çalışır. Bu entegrasyon sayesinde veri kaynağı olarak aşağıdaki sistemler kullanılabilir:

• MES (Manufacturing Execution System): Üretim sürecindeki verileri toplayan ana sistemdir. Andon paneli ile çift yönlü veri akışı sağlanabilir.
• SCADA sistemleri: Makine ve ekipmanlardan alınan sinyaller andon paneline otomatik olarak aktarılır.
• PLC ve sensörler: Fiziksel olayları algılayan sensörlerden gelen bilgiler, andon sistemi tarafından işlenerek panele aktarılır.
• ERP sistemleri: Üretim planı, sipariş bilgileri ve kalite raporları gibi üst seviye veriler andon panelinde özet olarak sunulabilir.

Andon panellerinde sık yapılan hatalar

Andon panelleri doğru kurgulanmadığında verimlilikten çok kafa karışıklığına neden olabilir. En sık yapılan hatalar şunlardır:

• Gereğinden fazla bilgi gösterilerek ekranın karmaşık hale getirilmesi
• Renk ve ses gibi uyarı sistemlerinin üretim ortamına uygun olmaması
• Veri entegrasyonunun zayıf olması, manuel girişe bağımlılık
• Operatörlerin sistemi anlamamış veya eğitimsiz olması

Bu sorunları aşmak için andon paneli tasarımı sade, anlaşılır ve operatör dostu olmalı; sistemler arası veri akışı güvenilir şekilde yapılandırılmalıdır.

Andon paneli kullanımının avantajları

Andon panellerinin üretim hattına sağladığı başlıca avantajlar şunlardır:

• Anlık görünürlük: Üretim hattındaki her durum şeffaf bir şekilde izlenebilir.
• Hızlı müdahale: Sorunlar oluştuğu anda ilgili kişiler uyarılır ve aksiyon alınır.
• Veriye dayalı yönetim: Karar alma süreçleri nesnel verilerle desteklenir.
• İyileştirme fırsatları: Toplanan veriler, sürekli iyileştirme projelerine kaynak olur.
• Çalışan motivasyonu: Hedeflerin görsel olarak sunulması, çalışanlarda sorumluluk duygusunu artırır.

Sonuç olarak

Andon panelleri, üretim hattında anlık durumu görünür kılan ve operasyonel verimliliği artıran stratejik araçlardır. Sunduğu veriler sayesinde işletmeler, hem kaliteyi hem de üretim performansını aynı anda yönetme fırsatı bulur. Bu sistemlerin doğru kurulumu ve etkili kullanımı, dijital dönüşümün ve yalın üretimin başarısı için kritik öneme sahiptir.

İleri teknolojilerle desteklenen andon panelleri, gelecekte daha da akıllı hale gelerek üretimin kalbinde yer almaya devam edecektir. Bu nedenle işletmeler, bu sistemleri sadece izleme aracı olarak değil, verimlilik odaklı bir yönetim platformu olarak değerlendirmelidir.