Andon Panosu Bakım ve Kalibrasyon Süreçleri Nasıl Planlanmalı?
19.06.2025

Üretim hatlarının verimliliği, kullanılan sistemlerin sürekliliği ve doğruluğu ile doğrudan ilişkilidir. Bu sistemlerden biri olan andon panoları, üretimde oluşabilecek sorunları anında bildirme görevi üstlenir. Ancak bu işlevin güvenilir olması, düzenli bakım ve doğru kalibrasyonla mümkündür.
Andon panosu bakım ve kalibrasyon süreçleri, sistemin kesintisiz çalışması ve ilettiği bilgilerin doğru olması açısından kritik öneme sahiptir. Bu süreçlerin planlı, periyodik ve sistematik şekilde yürütülmesi, hem üretim verimliliğini artırır hem de potansiyel duruş sürelerini en aza indirir.
Andon Panosunun Teknik Yapısı ve Duyarlılığı
Andon panoları; ışıklı göstergeler, dijital ekranlar, sesli uyarı sistemleri ve bazı durumlarda dokunmatik ekranlardan oluşan elektronik bileşenlere sahiptir. Bu sistemler çoğu zaman sensörler, yazılım arayüzleri ve operatör girişi ile birlikte çalışır.
Bu sebeple andon sistemleri sadece görsel ekipman değil, aynı zamanda dijital veri akışını sağlayan birer kontrol noktasıdır. Sistemlerdeki küçük bir sapma bile yanlış veri aktarımına neden olarak üretim kararlarını etkileyebilir.
Bakım Süreçlerinin Planlanması
1. Periyodik bakım takvimi oluşturulmalı
Andon panoları için aylık, üç aylık ve yıllık bakım planları oluşturulmalıdır. Bu planlarda ekran kontrolü, ışık sistemleri testi, bağlantı kablolarının sağlamlığı ve genel donanım kontrolleri yer almalıdır.
2. Yazılım güncellemeleri takip edilmeli
Donanıma bağlı çalışan yazılımlar güncel tutulmalı, yeni özellikler ve güvenlik yamaları zamanında yüklenmelidir. Bakım planına yazılım güncellemeleri de dâhil edilmelidir.
3. Donanım bileşenleri kontrol edilmeli
Görüntüleme panelleri, LED modüller, sesli uyarı sistemleri ve kablolama düzenli olarak fiziksel denetime tabi tutulmalıdır. Oksitlenme, gevşeme veya temassızlık durumları önceden belirlenmelidir.
4. Yedek parça stoğu oluşturulmalı
Acil arızalarda sistemin devre dışı kalmasını önlemek adına, kritik yedek parçalar (LED ekran, kontrol kartı, kablo bağlantıları gibi) depo planına alınmalıdır.
5. Operatör geri bildirimleri değerlendirmeye alınmalı
Operatörlerden gelen “buton çalışmıyor”, “ekran görüntü vermiyor” gibi bildirimler, bakım ekipleri tarafından dikkate alınmalı ve izleme kayıtlarına not düşülmelidir.
Kalibrasyon Süreçlerinin Planlanması
Andon panolarının en doğru şekilde bilgi vermesi, algılama ve aktarım hassasiyetine bağlıdır. Özellikle sensörlü sistemlerde yanlış kalibrasyon, yanlış alarm durumlarına yol açabilir. Kalibrasyon işlemi şu adımlarla planlanmalıdır:
1. Kalibrasyon sıklığı belirlenmeli
Üretim yoğunluğuna, çevresel faktörlere ve ekipman türüne göre kalibrasyon aralıkları belirlenmelidir. Örneğin; yoğun tozlu ortamlarda çalışan panolarda daha sık kalibrasyon önerilir.
2. Standart referans değerleri oluşturulmalı
Andon sistemlerinde kullanılan algılayıcıların neye göre tetikleneceği netleştirilmelidir. Her istasyon için ayrı eşik değerler belirlenip, bu değerlere göre test yapılmalıdır.
3. Kalibrasyon test cihazları kullanılmalı
Ölçüm cihazları, gerilim test ekipmanları, sinyal simülatörleri gibi özel test araçları ile andon sisteminin verdiği tepkiler ölçülmelidir. Manuel olarak yapılan kalibrasyonlarda hata riski daha fazladır.
4. Kalibrasyon kayıtları tutulmalı
Her kalibrasyon işlemi tarih, uygulayıcı personel, yapılan işlem ve sonuç bilgileriyle kayıt altına alınmalıdır. Bu bilgiler, sistemdeki tutarsızlıkların geçmişe yönelik analizinde kritik rol oynar.
5. Validasyon süreci işletilmeli
Kalibrasyon sonrası sistemin doğru çalışıp çalışmadığı, simülasyon testleriyle kontrol edilmelidir. Bir düğmeye basıldığında sistemin doğru alarm verip vermediği bu süreçte gözlemlenir.
Bakım ve Kalibrasyonda Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
- Bakım sırasında üretim hattını durdurmaya gerek bırakmayacak zaman dilimleri tercih edilmelidir.
- Tüm işlemler iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uygun şekilde yapılmalıdır.
- Yetkisiz personelin sistemde değişiklik yapması engellenmelidir.
- Kalibrasyon sonrası test sonuçları, sistemle senkronize veri tabanına aktarılmalıdır.
Bakım ve Kalibrasyonun Faydaları
Düzenli yapılan bakım ve kalibrasyon işlemleri sayesinde şu avantajlar elde edilir:
- Yanlış alarmların ve gereksiz duruşların önüne geçilir.
- Andon sistemi üzerinden alınan verilerin doğruluğu artar.
- Üretim raporları hatasız hazırlanır ve analizler güvenilir hale gelir.
- Sistem ömrü uzar ve donanım arızaları azalır.
- Üretim hattında ani kesintilerin yaşanması önlenir.
En İyi Uygulamalar
Andon panosu bakım ve kalibrasyon süreçlerinde şu uygulamalar önerilir:
- Her pano için ayrı bakım ve kalibrasyon kartı oluşturulmalı
- İşletme içinde bu işlemlerden sorumlu bir bakım ekibi atanmalı
- Kalibrasyon işlemleri bağımsız bir iç denetimle kontrol edilmeli
- Bakım sonrası sistemin test edildiği kısa süreli devreye alma simülasyonları yapılmalı
- Bakım ve kalibrasyon yazılımlarından faydalanılarak dijital arşiv tutulmalı
Bakım ve Kalibrasyon Verilerinin Raporlanması
Bakım ve kalibrasyon işlemleri sonrasında sistem üzerinden oluşturulan raporlar sayesinde işletme yönetimi, hangi pano ne zaman müdahale gördü, hangi bileşenler değiştirildi veya ayarlandı gibi bilgilere ulaşabilir. Bu veriler şeffaflık, izlenebilirlik ve sürdürülebilirlik açısından kritiktir.
Bu raporlar aynı zamanda kalite sistemleri, ISO denetimleri ve iç kontrol mekanizmalarında referans olarak kullanılır. Böylece andon sisteminin sadece üretimi değil, kalite yönetimini de desteklediği görülür.
Sonuç
Andon panoları, üretim süreçlerinin kontrolü ve sürekliliği için vazgeçilmez sistemlerdir. Ancak bu sistemlerden maksimum verim alınabilmesi, düzenli bakım ve hassas kalibrasyon uygulamalarıyla mümkündür.
Bakım ve kalibrasyon süreçlerinin planlı ve belgeli şekilde yürütülmesi, hem sistemin güvenli çalışmasını sağlar hem de üretim verilerinin doğruluğunu artırır. Bu yaklaşım, dijitalleşen üretim anlayışının temel taşlarından biri olarak kabul edilmektedir.